Spekülasyon Nedir?

Spekülatörler hakkında atılıp, çizilir. Çoğu zaman da borsa deryasındaki düzenbazlar olarak nam salmışlardır. Bu bilgi bize nakledilmiş ve zihnimizde spekülatör çağrışımı yapıldığında onları direk olarak kötü algılamamıza yol açar. Ve ön yargımız spekülatörleri direk olarak kötü bölgeye atar dolayısıyla borsaya oynamanın(ki esasında yatırım oluyor) kötü bir şey algısı beynimizde pekişiyor. Bugün bu ayrımları, az çok bilgimizle açıklamak istiyorum.

Öncelikle yatırımcılar(ya da borsaya oynayanlar) borsadan nasıl kar elde edebilirler?

-Temettülerden elde edilen karlar

-Spekülasyon

Temettü, şirketlerin dönem sonu karlarını belirli dönemlerde halka dağıtmasıdır. Karlı bir yılın ardından yönetim kurulu kararıyla karlar hissedarlara sunulur. Senedin temettü ödemesi örneğin 30 nisanda ise siz 29 nisan da dahi hisse senedini aldığınız takdirde temettüden faydalanabilirsiniz. Mesela şuan hali hazırda temettü ödemeleri mevcut. Bu adresten hali hazırda temettü ödeyecek şirketlerle ilgili fikir sahibi olabilirsiniz, http://www.etiyatirim.com/upload/rapor_diger/TEMETTU_ETIY_2011.pdf .

Diğer bir yol ise ana konumuz spekülasyon yolu. Spekülasyon, fiyat artışı beklentisiyle malı,emtiayı veya hisse senedini satın almak, gerçekleşen fiyat artışı sonrası satmaktır. Söz gelimi dolar kurunun 1,5170 olduğu gün, doların 1,6 olacağını düşünüp dolar almak güzel bir spekülasyon örneğidir. Dolar örneğini verme sebebim, hisse senedi piyasasının ve elde edilen getirinin helal, haram tartışmasının gereksizliğidir. Döviz piyasalarındaki getiri ile bir farkı yoktur. Bu kadar basit bir kavramken spekülasyonun veya bu işi yapan spekülatörün kötü olarak algılanması, kanımca spekülasyon kelimesinin halk arasında siyasi asparagas benzeri kullanılması mesela, ''spekülasyon yapma, doğruyu söyle'' gibi. Ama Tdk sözlüğünde benim ana fikriyle vermeye çalıştığım tanım yer alıyor. Spekülatör de, spekülasyon yapan yatırımcı, esasında tüm yatırımcılar spekülatördür. Herkesin amacı kazanmak olduğuna göre pek uzak olmadığımız bir olgudur.

Spekülasyonun, karıştırıldığı terim ise manipülasyondur. Yalan haber yayarak fiyatlarda oynama yapılmasına yol açmaktır. Söz gelimi Garanti Bankasının yurt dışındaki faaliyetlerine son vereceğine dair yalan bir haber yayılması sonrasında senet fiyatlarında olumlu ve ya olumsuz hareketlilik görülebilir. Lakin bu haberin yalanlanması sonucunda söz konusu haberi yayan yatırımcılar, büyük cezalarla karşılaşabilir. Ülkemizde ve bir çok gelişme ülkelerde bu konuda kesin yasak ve cezalar vardır.

Sonuç itibariyle spekülasyon amaçlı yatırım yapmak yatırımların en iyilerindendir. Orta ve uzun vade de piyasa faiz oranı üzerinde getiri getirmek çok zor olmasa gerek.